Σε κατάσταση επιλεκτικής χρεοκοπίας μπορεί να οδηγηθεί η Ελλάδα ως αποτέλεσμα της μετακύλισης χρέους με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, προειδοποίησε σήμερα ο οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor's, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Ρόιτερς.

Στην ασιαστική αγορά η είδηση άσκησε πιέσεις επί της ισοτιμίας του ευρώ, οδηγώντας το έως στο επίπεδο του 1,4550 δολ. ΗΠΑ, αν και στη συνέχεια ανέκαμψε στα 1,4529 δολ.

Όπως επισημαίνει η S&P, η πρόσφατη μείωση της μακροπρόθεσμης αξιολόγησης του ελληνικού χρέους στο επίπεδο «CCC» από «Β» αντικατοπτρίζει εν μέρει και την εκτίμηση της ότι τυχόν συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη μετακύλιση του ελληνικού χρέους, όπως αυτή που προωθείται στο πλαίσιο του νέου πακέτου στήριξης της Ελλάδας, θα μπορούσε να αποτελέσει ουσιαστική χρεοκοπία, βάσει των κριτηρίων που εφαρμόζει στις αξιολογήσεις της.

Στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων ένας αριθμός προτάσεων σχετικά με αυτό το ζήτημα έχει έρθει στην επιφάνεια, αν και οι λεπτομέρειες τους δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί. Βάσει των κριτηρίων που εφαρμόζουμε, επισημαίνει η S&P, για την αξιολόγηση ανταλλαγών χρέους υπό καθεστώς πίεσης, αμφότερες οι προτάσεις που υπέβαλε η Ένωση Γαλλικών Τραπεζών σχετικά με το ελληνικό χρέος θα συνιστούσαν χρεοκοπία.

Ως προς τούτο, η Standard & Poor's παραπέμπει σε έκθεση που είχε δημοσιεύσει στις 12 Μαΐου 2009, σύμφωνα με την οποία ορισμένοι τύποι ανταλλαγής χρέους εξομοιώνονται με αθέτηση πληρωμών, αφενός διότι η συναλλαγή θεωρείται «προβληματική», αφετέρου διότι η ανταλλαγή χρέους έχει ως αποτέλεσμα οι επενδυτές να λαμβάνουν μικρότερη αξία από την αρχικά υποσχόμενη απόδοση.

Απαραίτητος είναι ο άμεσος ορθολογικός επανασχεδιασμός και η επαναδιαπραγμάτευση των νέων πρόσθετων φορολογικών μέτρων και η εξέταση σεναρίων συγχωνεύσεων τραπεζών, ανέφερε ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου κ. Γιάννος Γραμματίδης μετά την ανακοίνωση της Standard & Poor's ότι το σχέδιο για μετακύλιση (rollover) του ελληνικού χρέους ενδέχεται να οδηγήσει την Ελλάδα σε επιλεκτική χρεοκοπία.

Μετά τις νεότερες εξελίξεις, ο κ. Γραμματίδης δήλωσε ότι ''μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να πυροδοτήσει ραγδαίες εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα που ήδη ασφυκτιά, περιλαμβανομένης και της ένταξης κάποιων ελληνικών τραπεζών στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που αποτελεί μορφή κρατικοποίησής τους''.

Οι ακραίες αυτές εξελίξεις απαιτούν, κατά την εκτίμησή του, ένταση της προσπάθειας από την κυβέρνηση για την τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας έναντι των πιστωτών της με παράλληλη ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαρθρωτικών αλλαγών και δραστική μείωση των κρατικών δαπανών. Από τις τράπεζες απαιτείται άμεση ενίσχυση της κεφαλαιακής θέσης τους κι εξέταση σεναρίων συγχωνεύσεων στα πλαίσια της αναγκαίας αναδιάρθρωσης του συστήματος σύμφωνα, άλλωστε και με τις έγκαιρες προς τούτο προειδοποιήσεις και παραινέσεις ακόμα και πρόσφατα του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας.

Στα πλαίσια της κυβερνητικής πολιτικής, σημειώνει ο κ. Γραμματίδης ότι είναι απαραίτητος ο άμεσος ορθολογικός επανασχεδιασμός κι επαναδιαπραγμάτευση των νέων πρόσθετων φορολογικών μέτρων καθόσον αυτά πλήττουν ακόμα περισσότερο τους Έλληνες φορολογούμενους και την επιχειρηματικότητα με ακόμα βαρύτερες επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και στην ύφεση.

''Είναι καιρός η κυβέρνηση ανάμεσα στο δίλημμα μικρότερο Δημόσιο ή περαιτέρω φορολογία να απαντήσει ξεκάθαρα επιλέγοντας το πρώτο, φροντίζοντας παράλληλα την εκπόνηση συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας εναλλακτικών προγραμμάτων κοινωνικής συμπαράστασης για όσους δημόσιους υπαλλήλους χάσουν τις θέσεις τους με την χρήση στοχευμένων κοινοτικών κονδυλίων. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι το πραγματικά κοινωνικό πρόσωπο αλλά και οι ηγετικές ικανότητες μιας κυβέρνησης κι ενός κόμματος εξουσίας αποδεικνύεται στην πράξη με την ισορροπημένη στήριξή τους τόσο στην μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία όσο και στις λοιπές κοινωνικές μειοψηφίες σε στιγμές μεγάλων κοινών δοκιμασιών τους με βάση τον κανόνα υπολογισμού κόστους-οφέλους'' σχολίασε ο κ. Γραμματίδης.

Στην ιστοσελίδα του, το Financial Times επικαλείται Γάλλους αξιωματούχους που λένε ότι η κίνηση αυτή δεν ήταν διόλου απρόσμενη και Γερμανούς που υποστηρίζουν ότι τα σχέδιά τους λάμβαναν από την αρχή υπόψη μία τέτοια εξέλιξη. Σημειώνεται επίσης ότι ακόμα και η ίδια η ανακοίνωση του οίκου αφήνει ένα παράθυρο αποφυγής του καθεστώτος πτώχευσης αν τυχόν υπάρξουν ορισμένες αλλαγές.

Επίσης, αναφέρεται ότι η ανακοίνωση του οίκου αξιολόγησης σχεδόν δυναμιτίζει τη γαλλική πρόταση υπό την παρούσα μορφή, αλλά παράλληλα είναι πιθανό να εντείνει τον έλεγχο και το σκεπτικισμό των Ευρωπαίων για το ρόλο και την αξιοπιστία των οίκων αξιολόγησης. Για τους Γάλλους πάντως, επισημαίνει η εφημερίδα, το κλειδί τώρα είναι να διαπιστωθούν οι προθέσεις της ΕΚΤ αναφορικά με την αποδοχή ελληνικών ομολόγων ως εγγυήσεων δανεισμού σε περίπτωση επιλεκτικής πτώχευσης, καθεστώς αξιολόγησης που δίνει πάντως μία ευελιξία, προσθέτει το δημοσίευμα.

Παράλληλα, σε ρεπορτάζ του Financial Times από την Αθήνα σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες αφήνονται στα χέρια της μοίρας, καθώς η εμπλοκή τους στην πολιτική κρίση τις έχει αφαιρέσει τον έλεγχο επί του πεπρωμένου τους. Αναφέρεται επίσης ότι η μείωση των καταθέσεων είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, όπως και η αβεβαιότητα για το κατά πόσο θα υπάρξει κούρεμα της αξίας των ελληνικών ομολόγων. Το δημοσίευμα προσθέτει ότι γνώστες των συζητήσεων αναφέρουν πως η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να αυξήσει το αποθεματικό του ταμείου σταθερότητας για τις τράπεζες από 10 σε 20 δισεκατομμύρια ευρώ.

Από την πλευρά του, το Guardin χαρακτηρίζει την απειλή του οίκου αξιολόγησης ως πλήγμα στις προσπάθειες διάσωσης της Ελλάδας. Αναλυτές που μιλούν στην ιστοσελίδα της εφημερίδας πάντως επισημαίνουν ότι η σχετικά ήπια αντίδραση των αγορών αποδεικνύει ότι η τοποθέτηση του S&P δεν ήταν απρόσμενη.

Για το περιοδικό Times, η αναταραχή στην Ελλάδα βαθαίνει μετά την προειδοποίηση του οίκου αξιολόγησης.